Yaz Beşlemesi

DENİZ

Yerkürenin %80'i mi, %70'i mi sudan mürekkep? Ne yani bu soruya layıkıyla cevap veremezsek, bu yazıya layıkıyla başlamış sayılmaz mıyız?

Hilmi Yavuz'un Bodrum'da Yahşi'de denize paralel yüzmesinde müridlerinin anladığı ama bizim anlamadığımız ne var? Bugünlerde, sadece bugünlerde değil, hemen hemen her yaz geldiğinde aslında, bunu düşünüyorum. Kendimi bunu düşünmekten alıkoyamıyorum. Çünkü küçüklükten beri çok sevdiğim yüzme eylemini yaklaşık 4-5 yazdır artık herhangi bir keyif almaksızın yapıyorum. Diğer bir deyişle, serinleyecek kadar bir girip çıkacağım, bir iki dalacağım, sonra sıkılarak önce suyun yüzeyine ardından kıyıya çıkacağım. Dolayısıyla deniz, bir zamanların o sevdiğim denizi, bana zûl gelecek. Bu nedenle Hilmi Yavuz gibi kıyıya paralel yüzmeyi denediğim zamanlar da oldu. Olmadı değil. Bunun, Hilmi Yavuz yapıyorsa bir kerameti olduğu algısına yaklaştığım anlar da... Ancak sanırım yine başaramadım... Hilmi Yavuz'a denizin zûl gelmeyip, bana gelmesini birisinden açıklamasını istemek ve beklemek...

Denize paralel yüzmek; akıntı halinde sizi kıyıya doğru gönderirmiş...Alabildiğim yegane cevap bu oldu..

Sonra tatil... Bunu aslında hep diledim; bizimkilerin otuz senelik Kumburgaz'larının daha güzel bir yer olarak kalabilmesini. Oysa şimdi öyle değil. Tıkış tıkış, iç içe. İçiçelik hoşa gidebilir. En azından benim gitmiyor. Bu nedenle bir yere sabitlenmektense, tatile gitmeye başladım. Bir müddettir. Uzun bir müddettir. Deniz; daha mavi. Daha derin. Daha canlı.. Seçme ve seçilme hakkı da var üstelik. Biraz yüz, sonra kıyıya doğru seğirt.

Çıkıldığında kum, yosun, mayo, şıpır şıpır... Yengeç, kaya ve tenin bin yıllık hükmüne referans... Sonra açlık..

KÖFTE

Joaquin Sorolla- Children On The Beach (1910)

Derbi çıkışında değiliz, Abdi'nin önünde de... Öğrenci evine gece dönmeden önce, açlığı bastırmak amacıyla alınmış da değil... Anne ya da anneanne ya da eşin elinden çıkmış.. Sonra bir elektrikli ızgaranın mağruriyetine teslim edilmiş. Taneler ağızda dağılıyor.. Yanında minik biberler ve domatesler var.. Tabağa kendiliğinden oluşan, "on going" bir estetikle yayılmışlar. Midelere doğru şenlikli bir yolculuğa geçmişler. Deniz mideyi boşaltmış, mide ile karın birbirine yapışmış. Gayet tatlı bir açlık tüm gövdeyi esritmiş. Köftenin ilk parçası mideye düştüğünde oralar da bayram sabahına dönüşüyor...

Mayolarla sandalyelere oturulmaması rica edilmiş ama ne gâm.. Şıpır şıpır...

TAZE FASULYE

Yaz yemeği asla köfte ile nihayete ermez. Onu "yazın yağı" zeytinyağı izler. Domatesleri kıvamında, şekeri yerinde bir ayşe kadın masaya konuyor. Ekmekler mahcup eda çoktan terk edilmiş şekilde, canhıraş, sarı ile turuncu arası renk cümbüşü yemeğin suyuna banılıyor. Şekerli, kılçıksız fasulyenin insanı yarı yolda bırakmamaya söz vermiş rayihası gövdenin her yerinde raksediyor.. Herkes biraz Vedat Milor'luktan, çokça Mehmet Yaşin'liğe terfi etmiş.. Parmaklar alarga, kollar alabanda. Yazın en cömert anında mıyız yoksa? Herkes kentin gürültülerinden, bedenin gurultularındaki tınılı, şen ses'e kendini bırakmış.. Ve biz şöyle diyoruz, kendimizi çoktan sarmış olan "kendiliğimize".. Beden bedene yapıştı.. Asıl şimdi, now. Beden, bedene, kuvve fiile, her şey aslına doğru rücu etmelidir.

KARPUZ

Deniz kesmedi. Serinlik dıştaydı. Şimdi içe almakta fayda var. Yaylada olsak derede serinletirdik. Şimdi günün birinde "makineleşmek isteyen" ve sonra Tanrı'nın ona hediyesini geri çevirmemiş ve makineleşmiş bir insanın içerisine konmuş, tak tuk, vot dot, Cemil Abi- bizim buzdolabımız, maharetle soğuttuğu karpuzu bize geri hediye ediyor...

Cemil the frigidaire, bir zamanlar yaz çardaklarının altında derin bir iskambil oyununun ortasında, yenilgilere hazmedemeyip, bütün fütürist geleneği de yok sayarak söyleyivermiş şu veciz cümleyi; "Allah'ım ma-ki-ne-leş-mek-is-ti-yo-rum".. O geceden sonra yaşamını hep bir buzdolabı olarak sürdürmüş.. Mutlu ve mutlu...

O günden sonra kendisine emnaet bırakılan bütün karpuz, kavun ve fasulyeleri sımsıkı tutup, sahibine lezazet dolu bir anında geri vermiş...

UYKU

"Uyku biraz uyku, bütün isteğim buydu...".

Öğle uykusu, İlhan Berk'ten mülhem. Midendeki hafif dolulukla uyu ve "uyurlara" katıl.

Yediklerinin midendeki polka'sına kulak ver ve vitalitenin ne olduğunu bir kez daha düşün. Yaz nedir, sen nesin? Senin yerine bu yaz bir başkası bu varlık alanını doldursa, o bu uykuyu nasıl uyurdu? Yatay ve dikey tarihteki milyonlarca yaz'a dön ve kendine... Yazın esrik tenselliği bütün uykularında sana eşlik etsin. Arka odalarda, sesten ırak.. Terle, terle, terle.. kışın gözeneklerine sımsıkı yapışmış toksinini at..

Uykuya devril, dip odalarda, arka nahiyelerde, sedirlerde, divanlarda..

Uykunun sana çökmesindeki nezaketi, sen de uykuya göster...

Kış'a kadar uyu; sonbaharı görmesin gözlerin.

"(..)Orada yatıyorsunuz. Çimenin kokusunu alıyorsunuz. Güneşin sıcaklığının her zamankinden çok farkındasınız. Dünyanın yüzeyine yayılmış olduğunuz ve dünyanın eğimini vücudunuzda hissedebildiğiniz duygusuna kapılıyorsunuz.. " (John Berger, "Ressam Olmak")

Kendi kendinin ressamı olmaya beş var.

İzdiham Dergisi'nin 14. Sayısında Yayımlandı.